Same haust vitja eg Pedriza første gong. Det er eit eventyrlandskap; el Yelmo tronar på toppen av ein 1800 meter høg fjellrygg med sin fantastiske 150-meters sydflanke mot Madrid. Derifrå greiner ryggar med domar, spir, klipper og blokker seg i alle retningar. Innimellom er dalar, kløfter og labyrintar; det minner om Joshua Three i California, berre plassert på eit fjell. Like i nord tronar Guadaramafjella opp til 2500 meters høyde. Klatringa er trad i tyding naturleg- og boltesikra rutar laga nedanfrå og opp. Eg er ingen kløppar i spansk, men meinte «madrilenos» (madriderne, red. anm) snakka om fleire granittområde i Guaderama- og Gredosfjella. Der skulle vere store, meir alpine områder prega av riss og naturleg sikring. Dei hadde meg på kroken; slikt måtte utforskast! Så her kjem litt info og dei fire ulike granittområder der eg har klatra siste 20 åra:
LA PEDRIZA
Manzanareselva renn gjennom vestlege Madrid likeunder palasset og don Quijote-statua på Plaza Espana. Byen Manzanares el Real, 50 km rett nord for Madrid er innfallsporten til Pedriza. Følg austsida av elva frå sentrum, til el Tranco. På vegen passerer du campingplassen, nokre mindre hosteller og restaurantar. Stien til el Yelmo (40 min) startar på høgre side av siste restaurant. El Yelmo er prega av don Quijote-hjelmen på toppen av fjellet; bratt sva med avbrotne riss, nokre flak med fine dieder og nokre «runnels».
Bombefast: Kjetil Solbakken på Sur Clasica (6b+), Pajaro, Pedriza Posterior. Foto: Tore Lundberg
Dei andre klippene rundt Yelmo har same preg – berre mindre. Heile området rundt Yelmo er kjent som Pedriza Anterior. Elva rundar el Yelmo på nordsida, og nordom elvedalen ligg ein mindre vitja del: Pedriza Posterior. Klippene her er meir prega av tårn med vanlege granittformasjonar. Her er det særleg el Pajaro som står fram med 3-5 taulengder rissprega ruter. Så har skaparen mora seg på jobb og spent opp den 90 meter lange frittståande bogen el Hueso; den er sett saman av tre lange blokker skrått stabla!
Førarar: Escaladas en la Pedriza (92), Guia de Escaladas en la Pedriza de Manzanares (98).
Les også: Vår test av heltau til sportsklatring
Kultur: Tore Lundberg på torget i Manzanares. Foto: Håkon Gammelsæter
LA CABRERA
Dette er eit lite område ved byen med same namn. Den ligg ved N-1 80 km nord for Madrid. Pico de la Miel er hovudklippa 3-5 taulengder høg. Klassisk granitt med riss, dieder, overlappar og sva. Sikringa ganske likt Joshua Tree; mest naturleg og boltar på blanke felt mellom riss. Der er ein ok campingplass syd i byen. Stien opp til klippa (10 min) startar i nordenden av hovudgata ved N-1.
Førar: Guia de Escaladas en la Sierra de la Cabrera (99).
Domer: Pedriza Anterior vest for Yelmo. Foto: Håkon Gammelsæter
TOROZO
Ligg ved C-502 ca 30 km nord for Arenas de san Pedro på vegen mot Avila. San Pedro ligg ca 150 km vest for Madrid. Purto del Pico er høgste fjellpasset nord om San Pedro; du har svinga deg oppover fleire alpekurvar i Torozoflanken før du kjem dit. Frå passet ser du vestre svaryggen av Torozo – gå meir til venstre mot ei sæter før du svingar til høgre mot Torozo på god sti (30 min). Svaryggen har mange fine ruter, men skal du først klatre sva er el Yelmo staden. Gå under svaveggen vidare, aust, eller til høgre og du kjem til Torozoveggen! 6-10 til klassisk granitt; riss, dieder, overlappar og litt sva nederst.
Førar: Escaladas en el sureste de la Sierra Gredos (94).
Les også: Grandelius i Spania
Granitt! Tore klatrar Gollum (6a), El Torozo. Foto Iver Gjeldstenli
GALAYOS
Galayos er eit lite eventyr; ein Molladal med Kvaløygranitt kilt inn i ein smal fjelldal gøymt i flanken av rolege, bølgande Gredosfjell. Frå Arenas de san Pedro fortset du nordvestover mot Guisando. Oppi/nordi byen er ein ok campingplass – køyr vidare forbi denne til vegen endar i ei rundkøyring. Stien startar til høyre opp nokre slyng før den rettar seg ut innover dalen (50 min). Der stien kryssar elva har du alle tårna til høgre/mot aust. Stien fører vidare spektakulert oppmurt i slyng opp til Refugio A-Victory. Derifrå kan ein gå vidare til høgste Galayostoppen el Mira. Klassik granitt med 3-10 taulengder; riss, dieder, overlappar og litt sva. Til dels alpine returar; snø og renner.
Førar: Escaladas en el sureste de la Sierra Gredos (94).
Tore på typisk el Yelmo-sva. Foto: Håkon Gammelsæter
